آدرنالين و ترس

آدرنالين و ترس :

اگر چه دانستن دفاع، رد كردن يا متوقف كردن ضربات مشت و پا و… به وسيله­‌ يك رزمی‌كار، بسيار مهم و با ارزش است، اما استرس و فشار آدرنالين موضوعى ا­ست كه همه چيز را تحت­ تأثير خود قرار مى‌دهد. شرايط مبارزه در باشگاه (دوجو)، با اوضاع واقعى خيابان، كاملا متفاوتند. اكثر قريب به اتفاق رزمى ­كاران، با پديده­‌ آدرنالين و ترس ناآشنايند.

مبارزه در دوجو، با حضور استاد و تحت شرايط دوستانه صورت مى‌گيرد; گرچه گاهى هم خيلى سنگين و طاقت فرساست. ولى در خيابان، اوضاع فرق می­کند. حضور عناصرى شرور و لات، دلهره و اضطراب، وحشت و ترس، موجب ترشح هورمون آدرنالين در خون مى‌­گردد كه به خودى خود، باعث كند كردن حركات، شوكه شدن، از دست دادن توانايى در نشان دادن واكنش و عكس‌العمل مناسب مى‌گردد. گاهى اين شوك، آن­قدر قوى و مؤثر است كه حتى قدرت گريختن و فرار از مهلكه را نيز از انسان مى‌گيرد.

ترشح آدرنالين و بالا رفتن ميزان آن، واكنش طبيعى متابوليسم بدن، در قبال ترس و وحشت ناگهانى ­است و هيچ­كس نمى‌تواند كارى در جهت متوقف كردن آن انجام دهد. مثل وقتى كه مى‌­دويد، ناخودآگاه ضربان قلب براى رساندن خون بيش­تر و كافى به اندام‌ها بالا مى‌رود و شما قادر به پايين آوردن آن نخواهيد بود، مگر دست از فعاليت كشيده، استراحت كنيد. در مورد آدرنالين نيز، همين موضوع صادق است; نمى­توانيد از بروز آن جلوگيرى كنيد، ولى با کسب تجربه و مهارت، و تمركز فكرى، درشرايط آدرنالین بالا هم­چنان بر اوضاع مسلط خواهید بود. يورش آدرنالين، قدرت فكر كردن درست و واكنش مناسب را از شما خواهد گرفت; مگر اين­ كه، تحت شرايط آدرنالين، تجربه­‌ى عملى داشته باشيد.

در رويارويى‌­هاى خيابانى با اوباش، بدون داشتن تجربه­‌ كار در شرايط آدرنالين بالا، موفق نخواهيد بود. براى موفقيت، بايد از تكنيك­‌هاى ساده، كوتاه و غيرارادى استفاده كنيد. فنونى كه نياز به تمركز و دقت ذهنى بالايى دارند، به­هيچ روى، در يك رويارويى واقعى، كارايى نخواهند داشت. براى رسيدن به اين منظور، ياد گرفتن تعدادى اندك تکنیک ساده ولى مؤثر و مفيد، كافى خواهد بود. بايد ياد بگيريم و به هنرجويان و ديگران ياد بدهيم كه در وضعيت ترس و هراس و بالا رفتن آدرنالين، چگونه واكنش نشان داده و چه عكس ­العمل مقتضى و مناسبى نشان دهیم، چه توسط سارقى مسلح تهديد شويم، چه حادثه­‌ رانندگى سخت و وحشتناكى رخ دهد، چه مورد پرخاش و ناسزا قرار گيريم، چه با كسى درگير يك «بگومگوى خشن» شويم.

در وضعيت هراس و وحشت، غالب قربانيان، به­ طور غريزى به ­دنبال راه‌حل‌هاى ساده و در دسترس مى‌گردند، مثل غريقى كه در آب افتاده و به هر چيزى چنگ مى­زند. قوه‌ی تعقل آن­‌ها، از كار مى‌افتد و قادر به استفاده از منطق سطوح بالايى مغز نيست. اگر كاركرد مغز را به­ طور فرضی به سطوح بالايى «تعقل» و زيرين «غريزى» تقسيم كنيم، در شرايط بحرانى که ترس وجود انسان را می­گیرد، تنها قسمت زيرين، فعال است. به اصطلاح مى‌­توان آن را انديشه‌ى غريزى ناميد. اين دو بخش مغز، جدا از يكديگر كار‌ مى‌كنند. گاه يكى و گاه ديگرى، بسته به شرايط، فعال بوده و قادر به اتحاد و جفت شدن باهم نیستند.

به­‌وسيله‌ی تمرينات و تعاليم «وضعيت آدرنالين» مى‌آموزيم كه چگونه مغز خود را از سطح زيرين به بخش بالايى يا به عبارتى، از حالت غريزى به وضعيت عقلانى منتقل كنيم. طبق نظر كارشناسان، هر دو بخش مغز، فوايد و كارآيى منحصر به فرد خود را دارند. در شرايطى، آرام و معقول هستيم، در شرايط ديگر (فشار آدرنالين)، به­ طور غريزى قدرت فوق‌العاده‌اى كسب مى‌كنيم. يادآور مى‌شوم وضعيت آدرنالين تنها به مستأصل شدن يا از پا افتادن و قفل شدن نمى‌انجامد. گاهى موجب پديد آوردن قدرت و نيروى شگرفى نيز مى‌­شود. در یک حادثه­ اتومبيلی كودك خردسالى را زیر مى­گيرد، مادر وحشت زده­ى او، تحت­ تأثير فشار آدرنالين به تنهايى چرخ ماشین را از روى فرزندش بلند مى‌­كند. حوادثى از اين دست، نادر نيست. بايد بياموزيم در شرايط حاد بروز ترس و وحشت (استرس)، از سطح زيرين مغز، به سطح بالايى آمده و عنان اختيار اعمال خود را به دست گيريم (این­ کار فقط با تمرین و تکرار امکان پذیر است).