قدمت کاتا ۳

قدمت کاتا :

بعد از تغییر و تحولات رسمی «ایتوسو»، در اوایل قرن بیستم،  و تلاش جوانان آن­ دوره از قبیل «میاگی»، «فوناکوشی»، «مابونی» و… در یادگیری و آموختن کاتاها، آنان نیز به سهم خود دست به ابداع کاتاهایی، بعضا ساده‌­تر، برای تعمیم و یادگیری بهتر کاتاهای اصلی زدند. ازجمله «فوناکوشی» کاتاهای «تایکیوکو» را ابداع نمود. اما بعدها برخی استادان «تایکیوکو»ها را در حد کاتا ندانسته و نام «کی‌هون» کاتا برآن­ نهادند اما در بعضی سبک­‌ها (کیوکوشین) هم­چنان از مجموعه سه­ تایی آن­ها و چهار «تایکیوکو سوگوکی» به­ عنوان کاتاهای پایه قبل از «پینان­‌ها» استفاده می­گردد.

کاتای سری «فوکیو» توسط «شوشین ناگامین» ابداع شد و بعدتر توسط «میاگی»؛ «فوکیوکاتا‌ نی» به «گیگ­‌سای­‌دای‌ایچی» تغییر نام یافت. «نای‌‌هان­چین» ۱-۲-۳ «کوشان­کوشو»، «پاسای‌شو»، «گوجوشی‌هوشو» نیز توسط «ایتوسو» در اواخر عمرش به­ وجود آمدند. کاتای «آنان‌کو» توسط «چوتوکوکیان» و «سان­چین» ­به ­دست «زنریو شیمابوکورو»­­ «تن­شو» توسط «چوجن­ میاگی» ابداع گردیدند.

«کنوا مابونی» کاتاهای «شین­‌سی»، «کن‌شو»، «جوروکا»، «کن­پاکا»، «میوجو»، «شی‌هو»، «کوشوکان» و… را ابداع کرد. او کاتای «شی‌مپا۱ را به­­ واسطه­ حفظ و نگه­داری دانشی که از استاد «اوچی» آموخته بود ابداع نمود. کلیه کاتاهای فوق در سال‌های پس از ۱۹۰۰ و در دهه‌های اولیه­ قرن بیستم و قبل از جنگ جهانی دوم به وجود آمدند. این حقایق پرسش­‌های زیادی را برای ما مطرح می­کنند. چرا استادان بزرگی مثل «ایتوسو»، «مابونی»، «میاگی» دست به ابداع کاتاهای تازه زدند؟ آیا کاتاهای سنتی و قدیمی کافی نبودند؟ و… ده‌­ها سوال دیگر.

برخی از سوالات یا لااقل بخشی از بعضی سوالات درباره قدمت کاتا قابل پاسخ و حل و فصل هستند. تعدادی از این کاتاها برای آسان­تر کردن روش‌های آموزش و یادگیری کاراته ابداع شدند، مثل «تایکیو»ها و «پینان»­ها که کاملا قابل قبول است. شیوه­‌های بسیار سخت سنتی در دنیای مدرن نمی‌توانست جذاب باشند. برخی هم حاصل عمر استاد مربوطه در تعلیم و تعلم کاراته بود، مثل: «آنان‌کو» و «سان­ سو». شاید کاتاهایی همچون «کوشانکو» و «وان­شا» و… نیز چنین دلایلی را داشته باشند.‌

با بررسی قدمت کاتا درمیابیم که در سه قرن پیش هر کاتا به معنی یک سبک کاراته محسوب می­شد و اصلا لغتی به ­نام کاراته نبود. با آغاز قرن بیستم و تحولات کاراته به ­وسیله «آنکو ایتوسو» در «اوکیناوا» حجم اطلاعاتی هنرهای رزمی کهن (در قالب کاتا) به ­دست جوانان و فعالان کاراته رسید و آنان با ابداع سبک­‌های جداگانه خود، کاتاهای تازه‌­ای را ابداع کردند. برخی «ایتوسو» و شاگردانش را که در تغییر و گسترش کاراته در «اوکیناوا» نقش داشتند متهم به سنت­­ شکنی و تخریب میراث فرهنگ کهن رزمی می‌نمایند، درصورتی­ که حرکت «ایتوسو» در اوایل قرن بیستم اولین تغییر در دنیای کاراته به­ حساب می­‌آید، آغازی نوین در راهی نو.