بوشیدو

بوشیدو :

فلسفه­ «بوشیدو» که بنیان اجتماعی ژاپن بر پایه‌های آن استوار گردیده در هنرهای ­رزمی و به­ خصوص کاراته نقشی محوری و زیربنایی دارد. «بوشیدو»، انسان را به سه جنبه تقسیم می­کند: ذهن، روح (قلب) و جسم. برای رسیدن به تعالی و کمال، تهذیب، تربیت و پرورش آن­ها را تنها راه دست­یابی به بالاترین جایگاه­‌های انسانی می­داند.

بدین معنی، در طریق بوشیدو هنرجو ابتدا باید راه­‌های متعددی بپیماید تا ذهن را از دانش و معلومات، سرعت انتقال اطلاعات، قدرت تجزیه تحلیل و درک صحیح تكميل نماید، بعد به­­­ سوی  کرامت‌های اخلاقی گام بردارد تا به مثبت‌­نگری، راست‌گویی، صداقت، درستکاری، شرافت، ادب، گذشت و… عادت کند، سپس به تقویت جسم بپردازد، و اندام­‌های بدن خود را بشناسد، عضلات را تقویت کند، مفاصل را قابل انعطاف سازد، نیروی جسمی، استقامت عضلانی و… را بالا ببرد.

طی این سه مرحله بوشیدو، هیچ­گاه صحبت از مبارزه با پلشتی و یا کاهش نقاط ضعف و یا كنار گذاشتن اخلاق ناپسند نمی­شود. در وهله­ اول، هدف، جست­جو، ارتقا و  دست­یابی به­ نکات مثبت و ارزشمند است (مثبت­ نگری محض).

همه­ آدم‌­ها دارای صفت‌های اخلاقی منفی و رفتاري نکوهیده و ناپسند هستند، در حقیقت بر تپه‌­ای از عيب و ايراد ایستاده‌اند، ولي چون به روب­رو می­نگرند تنها عیوب دیگران را می­بینند و از خود غافل‌اند. درحالی­‌که اگر سر به­ زیر بیافکنند و نقص‌های خود را مشاهده کنند، از حجم نقاط ضعف­شان به حیرت می­افتند و سریعا به ­­رفع آنان خواهند پرداخت و از عیب­جویی و قضاوت درباره­ دیگران هم خودداری خواهند کرد. هدف بوشیدو هم همین است، انسان با تعلیمات فراگیر در جذب موارد مثبت، ذهن، قلب(روح) و جسم، انسان به درجه و سطحی می­رسد که با شهامت، سر به­ ­زیر اندازد و به تمام کژی‌ها و عیوب خود نظر کند و به ­چاره‌­جویی در رفع آن­ها بپردازد.

در حقیقت روش تربیتی و پرورشی بوشیدو به ­طور ذاتی در فلسفه­ کاراته وجود دارد و با گذشت سال‌ها تمرین و ممارست توسط کاراته‌­کا، تبدیل به ­فعل مي­شود و در عمل، ما شاهد آدم­‌هایی سالم­تر، آرام­تر، صلح­جو، باگذشت و قدرتمند و متواضع خواهیم بود. سلحشورانی با ذهنی هوشیار، قلبی سرشار از عشق، و جسمی نیرومند که به جنگی پنهان با ضعف‌­ها، ناهنجاری‌ها، خشونت، پلشتی­‌ها و انحراف‌های اخلاقی خود و جامعه­­ پیرامون­شان بر می­خیزند و نقشی مؤثر در پالایش و تربیت اجتماعی خواهند داشت.

بعد از هر جلسه تمرین، جسم، ذهن و روح به نوعی تعادل، تعامل و سکون شادی بخش با هماهنگی کامل می­رسند. ذهن هم­چون جریان آبی یک دست و بی­ موج و بی ­تلاطم، نظام می­یابد. جسم به منتها نقطه­ حظ و لذتی نشاط ­انگیز می­رسد و دل به آرامش و خلوت و صفا دست می­یابد.

گنجاندن چگونگی تغییرحال فرد توسط کاراته، در غالب کلمات و نوشته دشوار و شاید ناممکن باشد. بوشیدو و کاراته را باید از نزدیک لمس و حس کرد. فلسفه­ کاراته، آفریننده­ صلح و دوستی ا­ست و با نفوذترین تکنیک کاراته‌کا، شاید لبخند باشد و دستانی که برای دوستی دراز می­شوند. کاراته نفی ­کننده­ خشونت، ناشکیبایی و خودکامگی­ است.

اگر ما نیروی آفریدن نداريم، پس حق نابود ساختن هم نداریم و بايد با محبت و عشق و بردباري، به جنگ مشکلات و سختی‌های زندگی برویم.  یکی از اصول مهم در كاراته انعطاف ­پذیری (جسمانی و ذهنی) است، هنرجو بايد با تمرينات ذن و كشش مفاصل به اين توانايي دست­ يابد. او هم­چنین با غلبه بر ضعف ناشی از پذیرش دایم یک رویکرد ذهنی (تعصب) سازگاری را می‌آموزد.

انعطاف­ پذیری سبب پیشرفت مورد نیاز سطوح بعدی­ است كه متناسب با آگاهی ترکیب می­شود تا آرایش و هماهنگی و یادگیری تسلط و تعادل بر فنون را در هرزمانی گسترش دهد، كه به­ نوبه­ خود به هنرجو اجازه می­دهد تا نه­ تنها همه­ سلاح‌های موجود در اسلحه‌خانه‌­اش را به­ صورت اشیایي جداگانه، بلکه به­ عنوان جنبه­‌های گوناگون از یک واحد مجزا ببینید.

بالاتر از همه، كاراته‌­كا یاد می­گیرد تا بر تمایل به نِق زدن (با آسان‌گیری کارها) غلبه کند و بدون این­که ناامید شود تمرینات را ادامه دهد. این دوره­‌ها که به نام دوره‌های خشک شناخته شده‌­اند، جایی هستند که شور و شوق گاهی اوقات، نقصان می­یابد تا به نقطه­ ناامیدی برسد، و گــــاه می­تواند کاراته‌کا را هر زمانی در طول زندگی‌اش به دام اندازند. چنين احساساتي بخشی از تمرینات هستند و هیچ­کس ­نمي­تواند از دست‌شان فرار كند، ولي تشخیص و برخورد موفقیت­ آمیز با آن­ها امری ضروری­ است.