تکواندو و کاراته

دو هنر رزمی خیلی پرطرفدار در ایران و تمام دنیا تکواندو و کاراته هستند. خیلی ها از شنیدن این که بین کاراته و تکواندو تفاوت هست تعجب میکنند چون متاسفانه در ایران، در مورد هنرهای رزمی، در مجلات ، کتابها و برنامه های تلویزیونی خیلی کمی  اطلاع رسانی می شود. کاراته ی سنتی در جزیره ی اوکیناوا در ژاپن، پس از تاثیراتی از هنرهای رزمی چینی ابداع شد. تکواندوی مدرن پس از اشغال کره توسط ژاپن با تاثیراتی که از کاراته ی ژاپنی گرفت، در کره ابداع شد.

اغلب مردم بطور کلی هنرهای رزمی را با نام کاراته می شناسند و این به دلیل عدم اطلاع رسانی درست است که باعث می شود افراد بدون آگاهی به رشته ای روی آورند که شاید مناسبشان نباشد. لباس هر دوی این رشته ها سفید است اما اولین تفاوتی که در آن مشاهده می شود یقه ی آنها است. به طوری که یقه ی لباس کاراته دو تکه ولی یقه ی لباس تکواندو، V شکل است. تفاوت دیگر لباس های آنها این است که لباس های کاراته عموما کوتاه و گشاد و لباس های تکواندو بلند و کمی تنگ هستند. به لباس کاراته، “دوگی” و به لباس تکواندو، “توبوک” می گویند.

کاراته، سبک های زیادی دارد که همه ی آنها بجز چند سبک جدید (که البته فدراسیون جهانی کاراته آنها را جزء سبکهای کاراته نمی شمرد) خاستگاه ژاپنی دارند. سیستم کمربندهای رنگی با هدف نشان دادن درجات مختلف کاراته کاران ابداع شده بود بطوری که مبتدیان کمربند سفید و کمربندهای مشکی (که خود درجات مختلفی دارد) سطح استادی را نشان میداد. کمربندهای رنگی دیگری بین این دو وجود دارد. در اغلب سبکهای کاراته ترتیب کمربندها به این صورت است: سفید،  نارنجی، آبی، زرد، سبز، قهوه ای و در نهایت مشکی و درجات آن یعنی مشکی دان۱، دان۲، دان۳ و…البته در برخی سبکها بنفش هم هست.

کره ای ها لباسی شبیه لباس کاراته برای خود در نظر گرفتند. این لباس مدت ها برای تکواندو استفاده می شد اما بعدها با تعمق بیشتر در فلسفه شرقی و هم چنین بیان فلسفه ای به نام مثلث تکواندو یقه ی این لباس به شکل V تغییر یافت. کره ای ها برای نشان دادن درجه ها هم کمربند های مختلفی در نظر گرفتند که هر کدام سمبل چیزی هستند و فلسفه ای خاص دارند. در تکواندو ترتیب کمربندها به این صورت است: سفید، زرد، سبز، آبی، قرمز و مشکی (کمربند مشکی تکواندو هم بصورت دان۱، ۲ و … است). امروزه دو سبک اصلی در تکواندو وجود دارد. ی سبک ITF یا هیانگ می گویند مرکز آن فدراسیون بین المللی تکواندو در کانادا است. و سبک دیگر که به آن WTF یا پومسه می گویند، مرکزش در مجتمع کوکیوان در سئول کره است. سبک پومسه،  برگزیده ی رقابت های المپیک است که بطور گسترده در ایران و سایر کشورهای دنیا آموزش داده می شود.

کلمه تکواندو از سه بخش تشکیل می‌شود :
«تِ» = ضربه زدن دفاع کردن و شکستن توسط پا
«کوان»= ضربه زدن دفاع کردن و شکستن توسط دست
«دو» = راه و روش
کاراته و تکواندو هردو جزء هنرهای رزمی سخت هستند، هر دو دارای معتبرترین مسابقات هستند که البته تکواندو یکی از رشته های المپیکی هم هست. هنرجویان هردوی آنها حق دارند علاوه بر مسابقات مخصوص به رشته خود، در مسابقات آزاد و رینگی که در اغلب کشورها از جمله ایران برگزار میشوند، شرکت کنند. البته شرکت در چنین مسابقاتی که از سبک های مختلف از جمله کاراته، تکواندو، بوکس، کونگ فو و … در آن شرکت می کنند، باید با اجازه ی اساتید صورت گیرد. کاراته و تکواندو هر دو زیر شاخه هایی از ورزش های رزمی دارند. که در هر کدام نرمش ها و تکنیک های خاص همان ورزش نهفته است . به طور کلی می توان گفت در کاراته ۶۰% حرکات با استفاده از دست و ۴۰% با استفاده از تکنیک های پا است. این درصدها هم در مبارزه و هم در کاتاهای کاراته (فرم ها) مشاهده می شوداما درتکواندو درصدی درست برعکس کاراته دارد بطوری که ۴۰% تکنیک ها، با دست و ۶۰%  آنها با پا اجرا می شوند.

در تکواندو، هم چنین بیشتر تاکید بر ضربات پای بلند در سطح سر و حتی بلندتر است. هنرجویان تکواندو از ضربات پرشی و چرخشی زیاد استفاده می کنند. این ضربات پا به این صورت هستند که فرد برای زدن ضربه به هوا پریده و روی هوا ضربه را می زند که هم قدرت و هم زیبایی بیشتری دارند. ضربات پرشی در کاراته به ندرت دیده می شوند. فرمهای تکواندو معمولا کوتاه تر و کمی ساده تر از فرمهای کاراته هستند. در مبارزه ی تکواندو ضربات به صورت بدون کنترل بوده ولی در عوض از لوازم ایمنی کامل  (کلاه، لثه بند، محافظ تنه، محافظ ساعد، دستکش، محافظ ساق، بیضه بند، روپا بند)  استفاده می شود. اما در مبارزه ی نیمی از سبک های کاراته ضربات به صورت کنترلی زده می شوند (یعنی نباید به حریف برخورد کنند یا با قدرت خیلی کم زده شوند)و لوازم ایمنی کمی از جمله از ساق بند، روپا بند، دستکش و لثه بند استفاده میشود که البته همه ی آنها بجز لثه بند و دستکش اختیاری می باشند. خود دستکش نیز در بعضی سبک های کاراته پوشیده نمیشود. در مبارزه تکواندو، هر یک از مبارزین کمربند اصلی خود را می بندد ولی در مبارزه کاراته (فقط سبک های کنترلی) کمربند یکی از دو حریف باید قرمز و دیگری آبی باشد.

منبع : (+)