* @copyright Copyright (C) 2014 wpopal.com. All Rights Reserved. * @license GNU/GPL v2 or later http://www.gnu.org/licenses/gpl-2.0.html * * @website http://www.wpopal.com * @support http://www.wpopal.com/support/forum.html */?>
تمرین کاتا - مدیر ذهن

تمرین کاتا

تمرین کاتا

همانطور که ما عضلات بازويمان مرتب و مکرر با زدن زوکي قوي مي‌کنيم. تمرکز مداوم نيروي ذهني بر روي فکري خاص نيز به هنگام تمرین کاتا باعث پرورش و افزودن بر توانايي نيروي فکري و ذهن ما مي‌گردد و همچون مطالعه که انديشه را مي‌پرورانند موجب تقویت نيروي ذهنی ميگردد موضوعاتي که هنگام تمرین کاتا بايد مورد توجه قرار گيرند و اصولأ کاتا به خاطر تقويت و پرورش آنها پايه‌ريزي شده است عبارتند از: تنفش – زمانسنجي – فاصله – سرعت  و قدرت ( نرمي به سفتي ) – عکس‌العمل‌هاي کيمه ( تمرکز همه نيروها در يک نقطه ) – زان شين ( تمرکز نگاه يا هوشياري تا اخرين لحظه در برابر حريف) – مرکز ثقل – ريتم و آهنگ هر کاتا، ديد، کياي – هدف‌گيري يا منظور هر تکنيک با احساس.همانگونه که يک هنرپيشه موقع اجراي نقش در يک فيلم يا نمايش حس آن نقش را ميگيرد و آنچنان طبيعي و واقعي به ايفاي نقش مي‌پردازد که تماشاچي آن بازيگر را واقعي مي‌پندارد و در واقع اين هنر بازيگر است که این حس را از درون خود توسط نمايش به درون بيننده منتقل ميکند و هر چه بازيگري در اجراي نقشي با تجربه‌تر و آزموده‌تر باشد آن احساس زودتر و راحتتر به تماشاچي راه مي‌آبد.

اين وضعيت در باره يک کاراته‌کا نيز صادق است کسي که کاتا اجرا مي‌نمايد بايد آنچنان حسي موقع اجرا و تمرین کاتا به خود بگيرد تا بتواند معني و مفهوم هر تکنيک يا منظور از هر حرکتي را به راحتي به بيننده القاع کند پس اول خود ميبايد اجراي واقعي هر تکنيکي را احساس کند و هدف‌گيري درستي را از خود نشان دهد. به عنوان مثال اگر قرار است تکنيک موروتواچي اوکه را اجرا کند بايد بداند اين تکنيک براي چه و به چه منظور اجرا ميشود و هدف از اجراي آن چيست و حالت اجراي واقعي آن چگونه است. زاويه دست و بدن و قدرت دست چقدر و چطور است.

درکاتا انواع داچي‌ها تمرين شده و شخص کاراته‌کا در آن داچي تبحر کافي پيدا مي‌کند براي تمرین کاتا ابتدا چهارچوب اصلي کاتا داچي‌ها و تعادل و حرکت بر روي داچي‌ها و اجراي صحيح تکنيک تمرين ميشود و بعد از چندي که شخصي مهارت کافي در صحت کامل اجراي تکنيک و تعادل بدني را بدست آورد. ميزان قدرت و سرعت لازم اجراي هر تکنيک را بايد افزايش داد. تا زمان اجراي آن تکنيک هنگام تمرین کاتا به حداقل ممکن برسد .

بايد بدانيد هر تکنيک يا دفاع يک زمان مشخصي در ماهيت وجوديش دارد. هر کاتا داراي يک مفهوم معنوي است يعني اينکه مبتکر و ابداع کننده آن قصد داشته انديشه و نيت و هدف خاصي را که در ذهن داشته بيان کند. پي بردن به آن مقصود ذهني يکي از اهداف کاتارو ميباشد به اين شکل که کاراته‌کا علاوه بر توانايي کسب مهارت در مجاري فيزيکي صحيح و اصولي کاتا بايد بتواند به آن نيروي فکري و ذهني مقصود نيز دسترسي پيدا کرده و در بيان معنوي کاتا نيز تبحر و توانايي پيدا کنند

کاتا تمريني از يک سلسله حرکات از پيش تعيين شده است و آن نوعي تمرکز متحرک است يک کاراته‌کا هنگامي که يک کاتا را در حدي مقبول و تکامل يافته انجام ميدهد. در حين اجراي تکنيک‌هائي که قبلاٌ طرح‌ريزي شده و در يک چهار چوب مشخصي اجرا ميشوند. به نيت انجام هر حرکت تمام عضلات خاص آن حرکت را تحت کنترل دارد اين کنترل عضلاني با انجام حرکات نرم و حرکات سخت زماني بدست مي آيد که بدن در صحيح‌ترين حالت خود قرار گيرد. حرکت‌هاي نرم زماني خوب و دقيق اجرا مي‌شوند که عضلات در حال انبساط (شل) قرار داشته باشد، حرکت‌هاي نرم در مواقع نياز اوليه فنون سرعتي هستند يعني اجراي تکنيک‌هاي سرعتي در تمرین کاتا احتياج به عضلاتي منبسط و مفاصلي بسيار نرم دارند

بسياري از تکنيک‌هائي که در کاتاها اجرا ميشوند ماهيتي سرعتي دارند لذا بسيار نرم و با عضلاتي منبسط اجرا مي‌شوند. حرکات سخت بر عکس حرکات نرم براي اجرايشان لازم است عضلات بطور کامل منقبض باشند .که پايه اصلي تکنيک‌هاي تمرکز يا کيمه‌دار هستند که حداکثر قدرت و انقباض عضلات هنگام اجرا در آن لازم است. خيلي از حرکت‌هاي کاتاها نيز بر اين پايه استوار است البته در بعضي کاتاها هر دو نوع تکنيک وجود دارد ولي در بعضي کاتاها بيشتر تکيه يا توجه روي يکي از دو تکنيک با عضلات منقبض يا منبسط مي‌باشد.

البته براي تمرين کاتا بايد يک هنرجوي کاراته ابتدا يک کاتا را با استفاده از حرکات نرم و عضلات منبسط به درستي و دقت لازم انجام دهد و پس از اين مرحله ميتواند آغاز به تمرين کاتا با حرکات تمرکزي و انقبض کند به اين معني که ابتدا همه تکنيک‌هاي کاتا را با تکيه بر اجراي منبسط عضلات انجام دهد (نرم) پس از آن تکنيک‌هاي منقبض را محکم و قدرتي تمرين کند يعني هر تکنيک را با سرعت و قدرت لازم اجرا کند

تا اينکه بتواند در انتقال از تکنيک نرم به سخت تجربه کافي بدست آورد يعني قادر به اجرا حرکات نرم به سخت در حد عالي بشود در جاي مورد نياز سرعت کافي و مطلوب داشته باشد در جائي ديگر تمرکز و کيمه قوي و لازم کم کم در گذر ساليان به پايه‌هاي از اجرا و تمرین کاتا ميرسد که بدنش آگاهي پيدا مي‌کند. يعني هنگامي که مي خواهد حرکتي انجام دهد ديگر نيازي به فکر کردن ندارد و تکنيک به خودي خود و با دقت و سرعت لازم اجرا ميشود و آنگاه وقتي به اين پايه مي‌رسد فکر و جسمش همانند يک واحد يکپارچه عمل ميکنند و تمام حرکات انجام شده يک کاتا در اين سطح در اصل تبديل به يک واکنش توام فکري – جسمي ميشود

حرکت پاها و چرخش‌ها را بياموزيد.

حرکت دست‌ها را ياد بگيريد.

حرکات پاها و دست‌ها را تواماٌ ياد بگيريد.

بتدريج روش‌هاي تنفش (دم و بازدم) تمرکزها را در هر قسمت کاتا بياموزید. کاتا را تکميل و به حد کمال برسانيد. موقع کياي را ياد بگيريد.

در هر بار تمرين حداقل سه بار پشت سر هم يک کاتا را اجرا کنيد.

بعد از يادگيري يک کاتا به چند روش ميتوان روي آن کاتا تمرين کرد.

۱- کاتا را بدون تکنيک‌هاي دست فقط حرکت‌هاي پا و داچي ها را انجام دهید.

۲- بدون حرکت در حالت ايستاده فقط تکنيک‌هاي دست را اجرا کنيد.

۳- کاتا را با چشم بسته و دقت کامل اجرا کنيد.

۴- چشم‌ها را ببنديد و کاتا را در ذهن خود اجرا کنيد.

۵- کاتا را به صورت قرينه اجرا کنيد.

۶- کاتا را از آخر به اول اجرا کنيد.

۷- کاتا را با سرعت بسيار کم مانند فيلمي که کند نمايش مي دهند اجرا کنيد ولي کامل و دقيق و اصولي (اسلو موشن)

در صورتي که به صورت‌هاي فوق تمرین کاتا مي‌کنيد يک در ميان يک بار کاتا را کامل اجرا کنيد. در کليه حالات تمرین کاتا سعي کنيد روي حرکت‌ها و زاويه‌ها و تکنيک‌ها فکر کنيد .تلاش کنيد پي به مقصود و منظور هر فن (به اصطلاح بونکاي آن)  ببريد.استقرار صحيح داچي‌ها جهت‌ها و ديد را موشکافانه برسي کرده و تجزيه تحليل کنيد. عيوب خود را به اين طريق ميتوانيد برطرف کنيد. جلوي آينه کاتا اجرا کنيد تا بهتر و کاملتر بتوانيد نقص‌هاي خود را بررسي کنيد. از يک دوست خواهش کنيد تا کاتاي شما را ببينيد و نظر دهيد. هنگام اجراي يک تکنيک تصور کنيد که آنرا در عالم واقع روي بدن يک حريف حقيقي انجام ميدهيد.

این نوشته را به اشتراک بگذارید!

درباره نویسنده: افشین طباطبایی

افشین محمدباقر طباطبایی (دکتری روانشناسی ورزش) مربی و مدرس کهنه‌کار کاراته (سایکو شی‌هان - رنشی)، نویسنده و پژوهشگر مسایل اجتماعی - روانشناختی - ورزشی (هنرهای رزمی) - مشاور - سخنران - مربی مهارتهای زندگی.

0 دیدگاه

دیدگاهی بنویسید

آدرس ایمیل شما منتشر نمی شود.